TÜKETİCİ HUKUKU

TÜKETİCİ HUKUKU

TÜKETİCİ HUKUKU

Tüketicinin korunması; kamu yararını sağlamak, tüketicinin sağlık ve güvenliğini korumak, tüketicinin ekonomik çıkarlarını korumak açısından önemlidir.

Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un kapsamı ise; mal ve hizmet piyasalarında tüketici ile satıcı veya sağlayıcı arasında yapılan her türlü hukuki işlemdir.

AYIPLI MAL : 6502 sayılı Kanun’un 8. Maddesinde de belirtildiği üzere ayıplı mal; tüketiciye teslimi anında, taraflarca kararlaştırılmış olan örnek ya da modele uygun olmaması ya da objektif olarak sahip olması gereken özellikleri taşımaması nedeniyle sözleşmeye aykırı olan maldır.

Ayıp Türleri:

1.      Maddi Ayıp

2.      Gizli Ayıp

3.      Hukuki Ayıp

4.      Ekonomik Ayıp

Malın Ayıplı Olması Halinde Tüketicinin Hakları:

1) Sözleşmeden dönme

2) Malın ayıpsız misli ile değiştirilmesi

3) Ayıp oranında bedel indirimi

4) Ayıbın ücretsiz olarak giderilmesi (Ücretsiz onarım)

AYIPLI HİZMET : Ayıplı hizmet 6502 sayılı kanunun 13. Maddesinde tanımlanmış olup; sözleşmede belirlenen süre içinde başlamaması veya taraflarca kararlaştırılmış olan ve objektif olarak sahip olması gereken özellikleri taşımaması nedeniyle sözleşmeye aykırı olan hizmettir.

Ayıplı hizmet nedeniyle tüketicinin sözleşmeden dönme, ayıp oranında bedelden indirim, hizmetin yeniden görülmesi ve hizmet sonucu ortaya çıkan eserin ücretsiz onarım hakları mevcuttur. Bu seçimlik haklar yanında tazminat da istenebilir.

Ayıplı Hizmette Zamanaşımı: 6502 sayılı kanunun 16. Maddesinde; kanunlarda veya taraflar arasındaki sözleşmede daha uzun bir süre belirlenmediği takdirde, ayıplı hizmetten sorumluluğun ayıp daha sonra ortaya çıkmış olsa bile; hizmetin ifasından itibaren iki yıllık zamanaşımına tabi olduğu belirtilmektedir. Ayıp, ağır kusur ya da hile ile gizlenmişse zamanaşımı hükümleri uygulanmaz. Bu zamanaşımı süresinin tarafların anlaşması ile kısaltılabilmesi mümkün değildir. Zira bu kurallar tüketici lehine nispi emredici niteliktedir.

 

 

 

Cayma hakkı :

 

 MADDE 18 –

(1) Tüketici, yedi gün içinde herhangi bir gerekçe göstermeksizin ve cezai şart ödemeksizin taksitle satış sözleşmesinden cayma hakkına sahiptir.

(2) Cayma hakkının kullanıldığına dair bildirimin bu süre içinde satıcı veya sağlayıcıya yöneltilmiş olması yeterlidir. Satıcı veya sağlayıcı, cayma hakkı konusunda tüketicinin bilgilendirildiğini ispat etmekle yükümlüdür.

(3) Satıcı cayma süresi içinde malı tüketiciye teslim etmişse tüketici, malı ancak olağan bir gözden geçirmenin gerektirdiği ölçüde kullanabilir; aksi takdirde tüketici cayma hakkını kullanamaz. Cayma hakkı süresi sona ermeden önce, tüketicinin onayı ile hizmetin ifasına başlanan hizmet sözleşmelerinde de tüketici cayma hakkını kullanamaz.

(4) Tüketicinin satıcıyı bulduğu finansal kiralama işlemlerinde cayma hakkı kullanılamaz.

 

 

 

Tüketici Mahkemesinin Bakmakla Görevli Olduğu Davalarda Görev Sınırı:

Tüketici mahkemesinde dava açılabilmesi için uyuşmazlığın belli bir parasal değeri aşması gerekir. Uyuşmazlık tüketici mahkemesinin görev sınırlarının altındaysa öncelikle tüketici hakem heyetine başvurulmalıdır. Tüketici mahkemesinin görevi konusundaki parasal sınırlar ve usuller 6502 sayılı yasanın 68. maddesinin verdiği yetkiyle çıkarılan tebliğlerle her yıl yenilenmektedir.

 

Tüketici Tarafından Açılabilecek Davalar:

 

1)     Ayıplı mal ve hizmet nedeniyle açılan davalar

2)     Menfi tespit davaları ve alacak davaları

3)     Uyarlama davaları

4)     İfa etmeme nedeniyle sorumluluk davaları

5)     Tüketicinin korunması hakkında kanunda düzenlenen sözleşmelerle ilgili davalar

6)     Tüketici örgütleri tarafından açılabilecek davalar vb.